Η 21η Φεβρουαρίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας από την UNESCO στις 17 Νοεμβρίου 1999, για να προωθήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη γλωσσική και πολιτιστική πολυμορφία και την πολυγλωσσία.

Σύμφωνα με ειδικούς, η εκπαίδευση στη μητρική γλώσσα είναι μια από τις πιο σημαντικές πτυχές της σωστής εκπαίδευσης και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως δικαίωμα. Ωστόσο, οι Κούρδοι στη βορειοανατολική Συρία (Ροζάβα) το απέκτησαν μόνο μετά την Επανάσταση της Ροζάβα, κατά την οποία πρωτοστάτησαν οι ίδιοι.

Από το 2016, το Πανεπιστήμιο της Ροζάβα αναπτύσσει μια εναλλακτική στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, εν αντιθέσει με τα κρατικά πανεπιστήμια της Συρίας. Πριν από την επανάσταση, ο μόνος τρόπος για τους νέους να ακολουθήσουν σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ήταν να ταξιδέψουν πέρα ​​από τη Ροζάβα για να ενταχθούν σε ένα από τα κρατικά πανεπιστήμια, για παράδειγμα, στη Λατάκια ή στη Νταμάς.

Ο Μενάν Τζαφέρ, καθηγητής Κουρδικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Ροζάβα, εξηγεί την κατάσταση της κουρδικής γλώσσας από μια ιστορική σκοπιά.

«Στη συνθήκη της Λωζάνης, με έδρα την Ελβετία, οι ιδρυτές του Τουρκικού Κράτους, συνοδευόμενοι από ορισμένους Κούρδους τοπικούς ηγέτες, έπεισαν τις αντιπροσωπείες στη διάσκεψη ειρήνης ότι οι Κούρδοι δεν απαιτούν κάποιο συγκεκριμένο έθνος-κράτος, αλλά θα προτιμούσαν να μείνουν και να ζήσουν με τους Τούρκους. Ωστόσο, αυτό αποτελούσε στην πραγματικότητα μια συνωμοσία και προδοσία κατά των θεμελιωδών δικαιωμάτων του κουρδικού λαού».

«Αφού τελείωσε η γαλλική αποικιοκρατία και οι Γάλλοι έφυγαν από τη Συρία, η οποία ονομαζόταν Δημοκρατία της Συρίας μέχρι το 1945, μερικά πολιτικά κόμματα πήραν την εξουσία και έγιναν κυβέρνηση. Υπήρχαν και κάποιοι Κούρδοι σε αυτά τα κόμματα, και μάλιστα 4 ή 5 από αυτούς συμμετείχαν στην κυβέρνηση. Αλλά αμέσως μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Μπααθιστές, άρχισαν να ενεργούν με σοβινιστικούς τρόπους. Είχαν απαγορεύσει κάθε χρήση της κουρδικής γλώσσας και τις πολιτιστικές δραστηριότητες. Ως αποτέλεσμα, όποτε ακουγόταν ακόμη και μια κουρδική λέξη στους δρόμους ή στους δημόσιους χώρους, αυτό χαρακτηριζόταν ως μια επαίσχυντη πρακτική και ως ένα έγκλημα κατά της αραβικής ανωτερότητας».

Όμως τα πράγματα άλλαξαν μετά την Επανάσταση της Ροζάβα, σύμφωνα με τον Τζαφέρ.

«Όταν οι Κούρδοι πραγματοποίησαν την Επανάσταση της 19ης Ιουνίου στο Κουρδιστάν της Συρίας, έγινε για πρώτη φορά μια πολιτιστική και γλωσσική επανάσταση για την κουρδική γλώσσα».

Ο Νταργουίν Νταρί, ο συμπρόεδρος του Τμήματος Λογοτεχνίας και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Ροζάβα, εξηγεί το πώς ξεκίνησαν το έργο τους στο Πανεπιστήμιο.

«Ξεκινήσαμε με ένα κουρδικό πρόγραμμα σπουδών στα δημοτικά σχολεία αμέσως μετά την επανάσταση. Έκτοτε, σταδιακά η κουρδική εκπαίδευση απέκτησε φήμη και σεβασμό στο κοινό ενώ αργότερα οι συνελεύσεις αποφάσισαν ότι όλες οι επιστήμες θα μπορούσαν να διδάσκονται στα Κουρδικά. Και το ίδιο συνέβη και με τις άλλες αδελφές γλώσσες, των Ασσυριακών και των Αραβικών, και έτσι τα παιδιά μπορούσαν πλέον να μορφωθούν στις μητρικές τους γλώσσες».

Φροντίδα για την νεογέννητη γλωσσική επανάσταση

«Η επανάσταση στη γλώσσα ήταν τόσο δύσκολη, σαν να επρόκειτο για έναν τοκετό - σαν την γέννηση ενός μωρού. Και απαιτούσε και απαιτεί την αντίστοιχη φροντίδα. Είναι ένα υπαρξιακό όσο και σημαντικό ζήτημα. Ως αποτέλεσμα, ένας νέος τρόπος ζωής δημιουργήθηκε χάρη στην κουρδική γλωσσική επανάσταση».

Ο Νταρί μίλησε επίσης για τον ρόλο της επανάστασης στην ανάπτυξη της κουρδικής γλώσσας και της κουρδικής ταυτότητας.

«Πριν από την Επανάσταση της 19ης Ιουλίου, η κουρδική γλώσσα ήταν προς εξαφάνιση. Και κατά την προσωπική μου εμπειρία των εφηβικών μου χρόνων το 1987, κάναμε κάποια μαθήματα στα κουρδικά αλλά ως παράνομες και κρυφές δραστηριότητες. Είναι σαφές πως αν μια γλώσσα δεν εμπλέκεται με τα εκπαιδευτικά συστήματα, είναι πάντα μοιραίο να εξαφανιστεί».