Η χρήση της λέξης «Κουρδιστάν» έχει γίνει για άλλη μια φορά θέμα έντονης συζήτησης στην Τουρκία, καθώς ο κουρδικός λαός στοχοποιείται ολοένα και περισσότερο από κορυφαίες τουρκικές πολιτικές προσωπικότητες και από το τουρκικό νομικό σύστημα.

Πιο πρόσφατα, ένας Κούρδος ιδιοκτήτης καταστήματος, ο Τζεμίλ Τασκεσέν, χρησιμοποίησε τη λέξη «Κουρδιστάν», λέγοντας «Είμαστε Κούρδοι, εδώ είναι Κουρδιστάν. Πάντα μας στερούσαν την ταυτότητά μας», καθώς συνομιλούσε με την ηγέτιδα του Καλού Κόμματος, Μεράλ Ακσενέρ. Ο Τασκεσέν συνελήφθη με την κατηγορία της «προπαγάνδας», και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος.

Εν μέσω των συζητήσεων που περιστρέφονται γύρω από την αναφορά του Τασκεσέν στο Κουρδιστάν, ένας άλλος Κούρδος πολίτης και ακαδημαϊκόςο Χιφζουλά Χουτούμ συνελήφθη την περασμένη εβδομάδα, πάλι με την κατηγορία της προπαγάνδας, για χρήση παρόμοιου όρου «Bijî Kurdistan» (που σημαίνει «Ζήτω το Κουρδιστάν» στα κουρδικά).

Ο Μεχμέτ Μπαϊράκ, ένας εξέχων Κούρδος ιστορικός, ο οποίος έχει επικεντρώσει την έρευνά του στην Κουρδολογία και την Τουρκολογία, εξέφρασε τις απόψεις του σχετικά με τη συζήτηση για το «Κουρδιστάν» στην Τουρκία.

Μοιράζοντας τις αναμνήσεις του από τις δεκαετίες του 1980 και του 1990, ο Μπαϊράκ συγκρίνει και αντιπαραβάλλει την καταστολή που βιώνουν οι Κούρδοι σήμερα με τις εμπειρίες του παρελθόντος.

Είπε ότι το 1989, όταν ήταν αρχισυντάκτης του περιοδικού «Özgür Gelecek» («Ελεύθερο Μέλλον»), γράφοντας επίσης για το θέμα, κινήθηκαν συνολικά 32 νομικές υποθέσεις εναντίον του περιοδικού, για κάθε πρόταση που περιελάμβανε είτε τον όρο «κουρδικός λαός» είτε «Κουρδιστάν». Ως αποτέλεσμα αυτής της αδυσώπητης δικαστικής πίεσης, το περιοδικό έκλεισε τελικά ένα χρόνο αργότερα, έχοντας εκδώσει μόνο οκτώ τεύχη.

Το 1991 ο Μπαϊράκ έγραψε το πρώτο βιβλίο για τα κουρδικά λαογραφικά τραγούδια στην Τουρκία, για το οποίο διώχθηκε και παραπέμφθηκε σε δίκη.

Μέχρι το 1993, είχαν κινηθεί συνολικά έξι υποθέσεις εναντίον του Μπαϊράκ για τα βιβλία του για την ιστορία και τον πολιτισμό των Κούρδων, σε όλες τις οποίες τελικά αθωώθηκε.

«Οι Κούρδοι είναι από τους αρχαιότερους λαούς αυτών των εδαφών. Μάλιστα, ακόμη και σε κείμενα που γράφτηκαν προ Χριστού, για παράδειγμα ο Ξενοφών, στο βιβλίο του με τίτλο Ανάβασις, αναφέρεται στους Κούρδους με το όνομα Καρδούχοι και στα αρχαία εδάφη των Κούρδων ως Κορδυηνή», είπε, προσθέτοντας ότι παρά τα ιστορικά ντοκουμέντα, τα εκτενή στοιχεία και τα γεγονότα, η κουρδική ταυτότητα και το Κουρδιστάν συνεχίζουν να καταστέλλονται και να απορρίπτεται η ύπαρξή τους.

Παραθέτοντας έναν θρυλικό Κούρδο διανοούμενο, τον Μουσά Αντέρ, γνωστό με στοργή από τους Κούρδους ως Apê Musa, ο Μπαϊράκ είπε ότι οι Κούρδοι ήταν και «κατηγορούμενοι και μάρτυρες της ιστορίας της Τουρκίας, τουλάχιστον τα τελευταία 50 χρόνια».

«Είναι ντροπή άνθρωποι να εξακολουθούν να συλλαμβάνονται και να τιμωρούνται για τη χρήση αυτού του αρχαίου ονόματος. Πριν η κοινωνία εκτουρκιστεί πλήρως και εξισλαμιστεί, η κουρδική γη ονομαζόταν Κουρδιστάν», είπε.

Τόνισε ότι τα ιστορικά δεδομένα δεν μπορούν να αλλάξουν, ανεξάρτητα από την καταστολή.

«Σε όλες τις ιστορικές πηγές της οθωμανικής περιόδου, είτε τοπικές είτε δυτικές, ο όρος Κουρδιστάν θεωρείται ως το όνομα μιας συγκεκριμένης γης. Και το σημερινό Κουρδιστάν ορίζεται ως Βόρειο Κουρδιστάν, Νότιο Κουρδιστάν, Ανατολικό Κουρδιστάν, Δυτικό Κουρδιστάν και Κεντρικό Κουρδιστάν».

Στο βιβλίο του με τίτλο «Η οπτική ιστορία των Κούρδων και του Κουρδιστάν», ο Μπαϊράκ απαριθμεί τα ονόματα περίπου 250 δυτικών εξερευνητών, οι οποίοι έχουν αναφέρει τους Κούρδους και το Κουρδιστάν στις ταξιδιωτικές τους σημειώσεις.

«Εκτός από αυτά τα ονόματα, υπάρχουν πολλές δυτικές πηγές που αναφέρουν τα εδάφη των Κούρδων. Το Κουρδιστάν υπάρχει εδώ και 4.000 χρόνια μέχρι σήμερα, με διάφορα ονόματα».

Ο Μπαϊράκ εξήγησε ότι η Συνθήκη της Λωζάνης επισημοποίησε τη διαίρεση των αρχαίων εδαφών του Κουρδιστάν μεταξύ τεσσάρων χωρών.

«Το Κουρδιστάν και ο κουρδικός λαός χωρίστηκαν στα δύο με τη Συνθήκη του Κασρ-ε Σιρίν (γνωστή και ως Συνθήκη του Ζουχάμπ) και αυτό προκάλεσε την οργή του κοινού τότε. Αλλά με τη Συνθήκη της Λωζάνης, τα εδάφη του Κουρδιστάν χωρίστηκαν de facto και επίσημα στα τέσσερα», είπε.

«Στην πραγματικότητα, ήταν οι Κούρδοι που πλήρωσαν το τίμημα για τη Συνθήκη της Λωζάνης, δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνάμε αυτό».

Ο Μπαϊράκ επεσήμανε τις διαφορές μεταξύ αυτών που έχει ανακαλύψει σε επίσημα έγγραφα και του τρόπου με τον οποίο οι κρατικές αρχές ενεργούν στην πραγματικότητα σχετικά με τη χρήση της λέξης «Κουρδιστάν».

«Επιτρέψτε μου να σας πω κάτι ως συγγραφέας που έχει δημοσιεύσει πολλά απόρρητα έγγραφα για τους Κούρδους και το κουρδικό εθνικό κίνημα», κατέληξε, «Στα απόρρητα έγγραφα, ο όρος Κουρδιστάν χρησιμοποιείται ρητά. Το πολιτικό μυαλό του κράτους αρνείται εξωτερικά αυτήν την αλήθεια, ενώ κρυφά στο παρασκήνιο την αναγνωρίζει και την αποδέχεται πλήρως».