Η Τουρκική Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IHD) και το Ίδρυμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας (TIHV) - μαζί με τις ενώσεις δικηγόρων "Δικηγόροι για την Ελευθερία" (OHD) και "Ίδρυμα Κοινωνίας και Νομικής Έρευνας" (TOHAV) - στις 29 Ιουλίου υπέβαλαν αίτηση στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την επανεξέταση της ποινής «ενισχυμένη ισόβια κάθειρξη» που επιβλήθηκε στον ηγέτη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), Αμπντουλάχ Οτσαλάν και σε άλλους τρεις πολιτικούς κρατούμενους, τους Hayati Kaytan, Emin Gurban και Civan Boltan.

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) αναφέρθηκαν στη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) σχετικά με τον Οτσαλάν, τον Καϊτάν, τον Γκουρμπάν και τον Μπολτάν, που σημείωνε ότι η καταδίκη τους σε ενισχυμένη ισόβια κάθειρξη χωρίς τη δυνατότητα «αποφυλάκισης υπό όρους», βρίσκεται «αντίθετη με το άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΣΑΔ)». Οι οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ζήτησαν από την Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης να εξετάσει το θέμα ως ζήτημα της ημερήσιας διάταξής της, στα πλαίσια των εβδομαδιαίων και περιοδικών συνεδριάσεων.

Ο Οζτούρκ Τουρκντογκάν, διακεκριμένος δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συμπρόεδρος της IHD, μίλησε σχετικά με την αίτηση που υποβλήθηκε στην Επιτροπή Υπουργών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 29 Ιουλίου.

Ο Τουρκντογκάν υπενθύμισε ότι η ποινή του θανάτου που επεβλήθη στον ηγέτη του PKK Οτσαλάν, καταργήθηκε με τροποποίηση του Συντάγματος της Τουρκίας το 2004, μετά από προειδοποιητική απόφαση που εκδόθηκε από το (ΕΔΑΔ) και εξήγησε ότι από τότε που τροποποιήθηκε η νομοθεσία, έχει θεσπιστεί στην Τουρκία ποινή «ενισχυμένη ισόβια κάθειρξη, ισοδύναμη της πλήρους ισόβιας κάθειρξης».

Ο Τουρκντογκάν ορίζει αυτήν τη μέθοδο τιμωρίας ως μία «παρατεταμένη θανατική ποινή και μέθοδο βασανιστηρίων», υπενθυμίζοντας ότι είχε υποβληθεί αίτηση στο ΕΔΑΔ κατά της εν λόγω μορφής τιμωρίας, για την οποία υπάρχει σχετική ετυμηγορία που την περιγράφει ως «μορφή βασανιστηρίων και απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης», όπως περιγράφεται στο άρθρο 3 του ΕΣΔΑ.

Ο Τουρκντογκάν τόνισε ότι αυτό αφαιρεί επίσης το «δικαίωμα στην ελπίδα», εξηγώντας πως «Όταν ένα άτομο καταδικάζεται σε φυλάκιση, θα πρέπει να γνωρίζει πότε θα αποφυλακιστεί».

Ο ίδιος τόνισε ότι ο κύριος οργανισμός που συγκρατεί μαζί και συνενώνει τις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι το ΕΔΑΔ και ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η εφαρμογή των αποφάσεων που λαμβάνονται από το Δικαστήριο που έχουν συσταθεί σύμφωνα με τη Σύμβαση.

«Εάν τα πολιτικά όργανα του Συμβουλίου δεν είναι σε θέση να το επιτύχουν αυτό, τότε αυτό αποτελεί ένδειξη ότι οι αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η δέσμευση για τη Σύμβαση διαβρώνονται. Για τον λόγο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι ΜΚΟ να υποβάλλουν σχετικές αιτήσεις, διότι αν το αφήσουμε στα κράτη, τα κράτη θα δώσουν προτεραιότητα στα δικά τους οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα και δεν θα ληφθούν μέτρα για την εξάλειψη σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως αυτή. Παράλληλα, σε αυτό το σημείο είναι απαραίτητο οι ΜΚΟ σε χώρες που συμμετέχουν στο Συμβούλιο να παρέμβουν αποτελεσματικά».

Ο Τουρκντογκάν δήλωσε ότι οι συνθήκες απομόνωσης του Οτσαλάν αποτελούν βασικό ζήτημα στις συζητήσεις σχετικά με την ειρηνική επίλυση του κουρδικού ζητήματος στην Τουρκία. «Η Τουρκία πιστεύει ότι θα λύσει το κουρδικό ζήτημα μέσω συγκρούσεων, αφανισμού και φυλάκισης. Και σε αυτό το σημείο η κατάσταση του Οτσαλάν έρχεται στο προσκήνιο».

«Σε τελική ανάλυση, υπήρξαν οκτώ εκεχειρίες [με το PKK] στην Τουρκία. Κατά τη διάρκεια κάθε κατάπαυσης του πυρός, η πολιτική διοίκηση και το κράτος στην Τουρκία ξεκινούσαν διάλογο με τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Κάθε φορά, οι συγκρούσεις ξανάρχιζαν με μεγαλύτερη σφοδρότητα, καθώς αυτές οι επικοινωνίες δεν κατέληγαν πουθενά».

Επέκρινε τέλος τον ΟΗΕ, την Ευρώπη και τις λοιπές περιφερειακές δυνάμεις που κάθονται και παρακολουθούν ως θεατές τις πολιτικές της Τουρκίας. «Δεν μπορείτε να λύσετε το κουρδικό ζήτημα όσο κρατάτε τον Οτσαλάν σε αυτές τις σκληρές συνθήκες. Επομένως, δεν μπορείτε να επιδεινώνετε τους όρους εκτέλεσης της ποινής του».