Ο Σελαχάτιν Ντεμιρτάς, ο φυλακισμένος πρώην συμπρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), δήλωσε έτοιμος να αγωνιστεί για την προεδρική θέση στις επερχόμενες εκλογές εάν το HDP αποφασίσει να τον προτείνει. Απαντώντας στις ερωτήσεις του Irfan Aktan από το Gazete Duvar, ο Ντεμιρτάς σχολίασε διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων επιθέσεων σε πρόσφυγες στην πρωτεύουσα Άγκυρα, την προσέγγιση του HDP σχετικά με τη συμμαχία της αντιπολίτευσης, την πιθανή υποψηφιότητά του στις επερχόμενες εκλογές και την επιδείνωση των συνθηκών στις φυλακές.

Ο Ντεμιρτάς είναι φυλακισμένος στη δυτική πόλη της Αδριανούπολης της Τουρκίας από τον Νοέμβριο του 2016 και κρατείται φυλακισμένος παρά τη δεσμευτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) τον Δεκέμβριο του 2020, σύμφωνα με την οποία πρέπει να αποφυλακιστεί αμέσως. Το Δικαστήριο είχε πει στην απόφασή του ότι η δικαιολογία του τουρκικού κράτους για τη φυλάκισή του ήταν στην πραγματικότητα ένα κάλυμμα για τον περιορισμό του πλουραλισμού και του διαλόγου στη χώρα.

Είναι προφανές ότι υπάρχει σύγκρουση μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών και πολιτικών ομάδων σχετικά με τη στάση κατά των προσφύγων. Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν τα πράγματα όσον αφορά τον πληθυσμό των προσφύγων στην Τουρκία, ο οποίος ξεπερνά τα τέσσερα εκατομμύρια και με την αυξανόμενη αντιπάθεια προς τους πρόσφυγες, την οποία και αποδεικνύει το πρόσφατο περιστατικό στην Άγκυρα;

Το περιστατικό στο Altundağ στην Άγκυρα μας έδειξε το επίπεδο του αντιπροσφυγικού αισθήματος. Ο ρόλος που έπαιξε σε αυτό η πολιτική ρητορική είναι ήδη γνωστός. Για τον λόγο αυτό, είναι πρωταρχικής σημασίας όλοι οι πολιτικοί να είναι προσεκτικοί με τη γλώσσα που χρησιμοποιούν και να απέχουν από τακτικές που μπορεί να τροφοδοτήσουν διακρίσεις ή ρατσισμό.

Ενώ το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) προσπαθεί να λάβει την υποστήριξη των κοινωνικών δυνάμεων που βάλλουν κατά των προσφύγων, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) φαίνεται να προσπαθεί να μετατρέψει το αντιπροσφυγικό συναίσθημα σε νέες ταραχές. Η υποστήριξη των δικαιωμάτων των προσφύγων αντικατοπτρίζεται όλο και περισσότερο ως έγκλημα, ακόμη και ως έγκλημα «προδοσίας». Ποια θα μπορούσε να είναι η λύση σε όλα αυτά;

Πρέπει να κάνουμε βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα σχέδια. Η ικανότητα της Τουρκίας να φιλοξενεί πρόσφυγες πρέπει να υπολογιστεί και να προετοιμαστούν υποδομές για τη στέγαση, τις υπηρεσίες υγείας, την εκπαίδευση, τη διατροφή και την ασφάλεια αυτών των ανθρώπων. Δεν είναι δυνατόν να πετύχουμε σε αυτό χωρίς την υποστήριξη της κοινότητας. Αυτό είναι κάτι που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Η συνεργασία με τις χώρες καταγωγής και η υιοθέτηση αποτελεσματικών πολιτικών για τον τερματισμό των συγκρούσεων και του χάους, ακόμη και της εκμετάλλευσης σε αυτές τις χώρες, είναι αναγκαία. Πρέπει να επιμείνουμε στη συνεργασία με τις δυτικές χώρες, βάσει αρχών και όχι βάσει της φθηνής αγοράς εργασίας. Πρέπει να μοιραστούν μέρος της ευθύνης για τους πρόσφυγες.

Κοιτάζοντας την αύξηση των επιθέσεων κατά των προσφύγων και των Κούρδων, τι βλέπετε; Διαβλέπετε μια σκοτεινή φάση όπως αυτή που ακολούθησε τις εκλογές της 7ης Ιουνίου 2015, ή μια κατάσταση στην οποία τα πράγματα έχουν ξεφύγει από τον έλεγχο της κυβέρνησης;

Δεν νομίζω ότι οι πρόσφατες εντάσεις είναι αποτέλεσμα ενός συστηματικού σχεδίου. Μοιάζουν περισσότερο με ξεχωριστά περιστατικά που τροφοδοτήθηκαν από τη ρητορική της κυβέρνησης. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε τις εξάρσεις που ξεκινούν τη φωτιά.

Ο Mithat Sancar, σημερινός συμπρόεδρος του HDP, δήλωσε ότι επρόκειτο να ανακοινωθεί ένας οδικός χάρτης μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Από τη μία υπάρχει η Συμμαχία του Έθνους [μια συμμαχία κομμάτων της αντιπολίτευσης] που φοβούνται να εμφανιστούν στο ίδιο πλαίσιο με εσάς, και από την άλλη η Λαϊκή Συμμαχία [ο κυβερνητικός συνασπισμός] που φαίνεται να σκοπεύει να διαλύσει το HDP. Ποια στρατηγική προτείνετε να υιοθετήσει το HDP για τις επερχόμενες εκλογές;

Το HDP θα κάνει δημόσια δήλωση σχετικά με αυτό τον Σεπτέμβριο και θα διευκρινίσει τη στρατηγική μας. Τότε θα έχουμε τις απαντήσεις στην ερώτησή σας.

Πριν από λίγο, ο Sırrı Süreyya Önder [πρώην βουλευτής του HDP] είπε: "Τι μπορούμε να ελπίζουμε όταν η τρέχουσα κυβέρνηση πρόκειται να φύγει, αλλά η επόμενη φαίνεται να περιμένει με ένα αιχμηρό μαχαίρι στο χέρι;" Πώς θα το σχολιάζατε αυτό;

Συμφωνώ εν μέρει μαζί του. Αυτό δυστυχώς ισχύει για ένα μέρος της αντιπολίτευσης, αν και όχι για ολόκληρη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιμένουμε, για λόγους εξάλειψης αυτού του κινδύνου, να ανταποκριθούμε στις αρχές και στο αίτημα της δημοκρατίας.

Θα σκεφτόσασταν ξανά να διεκδικήσετε την προεδρία εάν υπήρχε σχετικό αίτημα ή πρόταση από το HDP;

Είναι τιμή και χαρά μου να κάνω οτιδήποτε ζητήσει το HDP ή ο λαός μας και είμαι έτοιμος να το κάνω. Αυτό περιλαμβάνει την υποψηφιότητα για την προεδρία.

Η Sebahat Tuncel [φυλακισμένη πρώην συμπρόεδρος του Κόμματος Δημοκρατικών Περιφερειών και πρώην βουλευτής] είπε πρόσφατα στους δικηγόρους της ότι η ίδια και οι συνάδελφοί της αντιμετώπισαν σοβαρή επιθετικότητα από τη διοίκηση των φυλακών [στις φυλακές Sincan της Άγκυρας]. Είχατε παρόμοιες εμπειρίες;

Θεωρούμε ότι οι παρενοχλήσεις της Sebahat Tuncel είναι παρενοχλήσεις εναντίον του εαυτού μας. Το καταδικάζω και γνωρίζω ότι οι δικηγόροι θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να οδηγήσουν τους δράστες ενώπιον του νόμου ...

Υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί και μια πληθώρα απειλών στη φυλακή που βρισκόμαστε. Οι φυλακές έχουν μετατραπεί σε κέντρα καταπίεσης. Οι δικηγόροι μου υπέβαλαν αίτηση στην Επιτροπή Πρόληψης των Βασανιστηρίων (CPT) σχετικά με τις συνθήκες φυλακισής μας την περασμένη εβδομάδα.