Ο Πρόεδρος Μπάιντεν αναγνώρισε επίσημα το Σάββατο τη μαζική δολοφονία των Αρμενίων από τις Οθωμανικές τουρκικές δυνάμεις ως πράξη γενοκτονίας.

Γιατί είναι σημαντικό

Ο πρωτοφανής χαρακτηρισμός, ο οποίος πραγματοποιείται την Ημέρα Μνήμης των Αρμενίων, πιθανότατα θα εξοργίσει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος στο παρελθόν προειδοποίησε ότι μια δήλωση περί γενοκτονίας θα έβλαπτε τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.

• Αρμενικές κοινότητες, βουλευτές και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πίεζαν για την αναγνώριση της μαζικής δολοφονίας ως γενοκτονίας εδώ και χρόνια.
• Ο Μπάιντεν, ως προεδρικός υποψήφιος τον Απρίλιο του 202ο, δεσμεύτηκε να προβεί στον εν λόγω συμβολικό χαρακτηρισμό εάν εκλεγεί.
• Προηγούμενες διοικήσεις, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης Τραμπ, συνήθως απέφευγαν τον χαρακτηρισμό για να αποφύγουν την επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και θεωρείται κρίσιμη για τον περιορισμό της Ρωσίας και τη διαχείριση θεμάτων στη Μέση Ανατολή.

Το ιστορικό πλαίσιο

Οι μαζικές δολοφονίες διαπράχθησαν όταν οι Οθωμανοί Τούρκοι προσπάθησαν να μεταφέρουν Αρμένιους από την ανατολική Ανατολία στην έρημο της Συρίας, κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Αρμένιοι εκτιμούν ότι στη διαδικασία σκοτώθηκαν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι. Η Τουρκία έχει αναγνωρίσει τις φρικαλεότητες που συνέβησαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αλλά αρνείται ότι ήταν πράξη ήταν γενοκτονία, υποστηρίζοντας ότι ο αριθμός των θανάτων είναι υπερβολικός.

• Ο πρώην πρόεδρος Ρέιγκαν το 1981 αναφέρθηκε στη γενοκτονία των Αρμενίων σε δήλωσή του για το Ολοκαύτωμα.
• Η Γερουσία ενέκρινε ψήφισμα το 2019 με το οποίο αναγνώριζε τη γενοκτονία της Τουρκίας από τον Αρμενικό λαό, αν και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπό την κυβέρνηση Τραμπ δήλωσε ότι το ψήφισμα δεν άλλαξε επίσημα τη στάση των ΗΠΑ για το θέμα. Η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε παρόμοιο ψήφισμα την ίδια χρονιά.
• Ο πρώην Πρόεδρος Τραμπ, με δήλωση τον Απρίλιο του 2019 τιμώντας την Ημέρα Μνήμης των Αρμενίων, χαρακτήρισε τις μαζικές δολοφονίες ως «μία από τις χειρότερες μαζικές θηριωδίες του 20ού αιώνα», αλλά δεν έφτασε στο σημείο να χαρακτηρίσει τα εγκλήματα ως γενοκτονία.

Στη δήλωσή του ο Μπάιντεν ανέφερε:

"Κάθε χρόνο αυτήν την ημέρα, θυμόμαστε τις ζωές όλων εκείνων που έχασαν τη ζωή τους στη γενοκτονία των Αρμενίων επί Οθωμανών και δεσμευόμαστε να μην επιτρέψουμε ποτέ να συμβεί ξανά μια τέτοια θηριωδία. Ξεκινώντας στις 24 Απριλίου 1915, με τη σύλληψη Αρμενίων διανοουμένων και ηγετών της κοινότητας στην Κωνσταντινούπολη από τις οθωμανικές αρχές, ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή οδηγήθηκαν στον θάνατο σε μια υποχρεωτική μετακίνηση εξόντωσης. Τιμούμε τα θύματα του Meds Yeghern, έτσι ώστε οι φρικαλεότητες που συνέβησαν να μην ξεχαστούν ποτέ στην ιστορία. Και θυμόμαστε, έτσι ώστε να παραμένουμε πάντα σε εγρήγορση ενάντια στη διαβρωτική επίδραση του μίσους σε όλες τις μορφές του".

"Ο αμερικανικός λαός τιμά όλους εκείνους τους Αρμένιους που χάθηκαν στη γενοκτονία που ξεκίνησε πριν από 106 χρόνια."

Ο τουρκικός αντίλογος

"Δεν έχουμε τίποτα να μάθουμε από κανέναν για το παρελθόν μας. Ο πολιτικός καιροσκοπισμός είναι η μεγαλύτερη απειλή για την ειρήνη και τη δικαιοσύνη", δήλωσε ο Mevlüt Çavuşoğlu, υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας.

"Απορρίπτουμε πλήρως αυτήν τη δήλωση που βασίζεται αποκλειστικά στον λαϊκισμό", πρόσθεσε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μπάιντεν μίλησε με τον Ερντογάν σε τηλεφωνική τους κλήση την Παρασκευή, και εξέφρασε το ενδιαφέρον του για "μια εποικοδομητική διμερή σχέση με διευρυμένους τομείς συνεργασίας και αποτελεσματική διαχείριση των διαφωνιών", σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση από τον Λευκό Οίκο.