Ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο φυλακισμένος πρώην συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος του Λαού (HDP), δήλωσε ότι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) επρόκειτο να εγκαταλείψει τον ένοπλο αγώνα του 10 ημέρες μετά την υπογραφή της Διακήρυξης του Ντολμαχμπατσέ, στις 28 Φεβρουαρίου 2015, αλλά ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «δεν το επέτρεψε».

«Επιτρέψτε την τουρκική κοινωνία να είναι σίγουρη ότι είχαν απομείνει μόλις 10 ημέρες μετά τη Διακήρυξη του Ντολμαχμπατσέ της 28ης Φεβρουαρίου 2015, για το PKK να εγκαταλείψει τον ένοπλο αγώνα του εναντίον της Τουρκίας, αλλά ο Ερντογάν δεν το επέτρεψε αυτό», δήλωσε ο Ντεμιρτάς σε συνέντευξή του στις 17 Οκτωβρίου.

Στις 28 Φεβρουαρίου 2015, ένα ειρηνευτικό σχέδιο δέκα σημείων (που ονομάζεται Διακήρυξη Ντολμάμπαχτσε) ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση και το Δημοκρατικό Κόμμα του Λαού (HDP), σύμφωνα με πληροφορίες με την υποστήριξη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), μετά από μια εύθραυστη κατάπαυση του πυρός μεταξύ PKK και τουρκικού στρατού, το 2013.

Γνωστή στο τουρκικό κοινό ως «η διαδικασία επίλυσης», που εγκρίθηκε μεταξύ 2013 και 2015, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κρατικών αξιωματούχων και του PKK επικεντρώθηκαν στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που διασφαλίζουν τον εκδημοκρατισμό και την αναγνώριση των πολιτιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων των Κούρδων στη χώρα.

Ωστόσο, όλα άρχισαν να αναιρούνται και η κατάπαυση του πυρός κατέρρευσε μετά τις γενικές εκλογές του Ιουνίου 2015, οι οποίες άφησαν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) χωρίς απόλυτη πλειοψηφία και έφερε το HDP στο κοινοβούλιο.

Μόλις μία εβδομάδα μετά τις εκλογές του Ιουνίου, ο Ερντογάν έθεσε την ιδέα της διεξαγωγής νέων εκλογών, λέγοντας ότι τα κόμματα στο κοινοβούλιο δεν ήταν σε θέση να σχηματίσουν συνασπισμό. Οι γενικές εκλογές που επαναλήφθηκαν τον Νοέμβριο του 2015 είδαν το AKP να έρχεται στην εξουσία.

Ερωτηθείς τι «έκανε λάθος» όσον αφορά τη διαδικασία επίλυσης, ο Ντεμιρτάς είπε ότι το μεγαλύτερο λάθος ήταν ότι δεν διεξήχθη με «διαφανή» τρόπο, οι λεπτομέρειες της δεν κοινοποιήθηκαν επαρκώς στο κοινό και πως το κοινοβούλιο έμεινε εκτός αυτής της διαδικασίας.

Ο Ντεμιρτάς είπε ότι η «Επιτροπή των Σοφών» (Akil İnsanlar Heyeti) σχεδίαζε να επισκεφθεί τον φυλακισμένο ηγέτη του PKK Οτσαλάν στο νησί Ιμραλί για τελευταία φορά το 2015 και να λάβει την τελική του επιβεβαίωση ότι «τα όπλα θα απενεργοποιηθούν πλήρως».

«Τα υπόλοιπα επρόκειτο να λυθούν με δημοκρατικές διαδικασίες και μέσω του κοινοβουλίου, με τη συμμετοχή όλων μας. Όμως, όταν ο Ερντογάν είδε ότι μια μόνιμη ειρήνη δεν θα εξυπηρετούσε ούτε τον ίδιο ούτε το κόμμα του με θετικό τρόπο, τερμάτισε τη διαδικασία. Είναι ο Ερντογάν αυτός που εμπόδισε την "Επιτροπή των Σοφών" να πάει στο Ιμράλι», είπε ο Ντεμιρτάς.

Εκείνη την εποχή, το HDP είχε πολλές συνομιλίες με τους τότε υπουργούς για να πείσουν τον Ερντογάν να επιτρέψει στην Επιτροπή των Σοφών να επισκεφθεί τον Οτσαλάν. Ωστόσο, οι υπουργοί εξέφρασαν την «αποφασιστικότητα» του Ερντογάν να τερματίσει τη διαδικασία επίλυσης, είπε ο Ντεμιρτάς.

Ο Ερντογάν «πίστευε ότι η σύγκρουση και το αίμα θα κλιμάκωναν τον εθνικισμό και θα ανέβαζαν το επίπεδο υποστήριξής του», είπε ο Ντεμιρτάς. «Δυστυχώς ακόμα και σήμερα δεν σκέφτονται διαφορετικά. Με έναν νέο πόλεμο στη Συρία, υπολογίζουν πώς θα αυξήσουν τις ψήφους τους στις [επικείμενες] εκλογές».

«Οι υπεύθυνοι για τη διαδικασία επίλυσης δεν θα έπρεπε να ήταν μεμονωμένα άτομα, αλλά μάλλον το κοινοβούλιο. Αλλά εκείνη την περίοδο, δεν μπορούσαμε να ξεπεράσουμε αυτό το [εμπόδιο]. Προσπαθήσαμε πολύ να συμπεριλάβουμε το CHP [Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα] στη διαδικασία και να φέρουμε το θέμα στο κοινοβούλιο. Ωστόσο, πάντα αντιμετωπίζαμε εμπόδια και προβλήματα», είπε.

«Για παράδειγμα, ο Ερντογάν απαιτούσε τα πάντα να είναι υπό τον έλεγχό του. Για να καταλάβετε, ως συμπρόεδροι του HDP, δεν μπορέσαμε να συναντηθούμε πρόσωπο με πρόσωπο με τον Ερντογάν ούτε μία φορά κατά τη διαδικασία επίλυσης», είπε ο Ντεμιρτάς.

Ο Ντεμιρτάς κρατείται στη φυλακή για σχεδόν πέντε χρόνια παρά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) που λέει ότι πρέπει να αφεθεί ελεύθερος.

Σε μια απόφασή του στις 22 Δεκεμβρίου 2020, το ΕΔΑΔ είπε ότι η δικαιολογία της Τουρκίας για την κράτηση του Ντεμιρτάς για περισσότερα από τέσσερα χρόνια για αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία ήταν πρόσχημα για την καταστολή του πολιτικού διαλόγου στην χώρα.