Τουρκία: «Στρατιά» δημοσιογράφων στις υπηρεσίες των μυστικών υπηρεσιών

Ο τρόπος που λειτουργούν οι συγκεκριμένοι δημοσιογράφοι-πράκτορες είναι κάτι πάρα πάνω από πολύτιμος

Δημοσιογράφοι από γνωστά ΜΜΕ χρησιμοποιούν την ιδιότητά τους για να διεισδύουν σε ξένες χώρες και να συλλέγουν πληροφορίες τις οποίες στη συνέχεια διοχετεύουν στο πανίσχυρο αφεντικό τους… τον διαβόητο επικεφαλής της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών της Τουρκίας (MIT), Χακάν Φιντάν.

Τις αποκαλύψεις κάνει ο Τούρκος δημοσιογράφος Abdullah Bozkurt για το Nordic Monitor, επικαλούμενο πηγές που γνωρίζουν άριστα τον τρόπο λειτουργίας της ΜΙΤ, ενώ φέρνει στη δημοσιότητα και σχετικά έγγραφα.

«Κυρίως ήταν ρεπόρτερ που εργάζονταν για το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων και την Τουρκική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση TRT που είχαν μυηθεί από την MIT», είπε μια πηγή που είχε υπηρετήσει σε ανώτερη θέση σε τουρκικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών. Η πηγή, η οποία μίλησε ανώνυμα, είπε ότι αυτοί οι ρεπόρτερ υπέβαλαν τακτικά αναφορές και συντόνιζαν τη δουλειά τους με τους καθοδηγητές τους.

Κάνουν θραύση στο εξωτερικό

«Το προσωπικό στα ΜΜΕ της αντιπολίτευσης είναι εξαιρετικά πολύτιμο για να βοηθήσουν την υπηρεσία πληροφοριών να διεξάγει την εκστρατεία επιρροής της για να διαμορφώσει αποτελεσματικά τον εθνικό διάλογο γύρω από ορισμένα θέματα», είπε μια άλλη πηγή ανώνυμα. Ο λόγος είναι ότι οι δημοσιογράφοι που είναι στην αντιπολίτευση διατρέχουν λιγότερους κινδύνους για κινήσουν υποψίες για την δραστηριότητά τους», υπογράμμισε η πηγή.

Έγγραφα στοιχεία και διαρροές τα τελευταία χρόνια που αποκαλύφθηκαν από το Nordic Monitor επιβεβαίωσαν αυτό που περιέγραψαν οι πηγές, παρουσιάζοντας το μοτίβο αυτού του τρόπου λειτουργίας.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Nordic Monitor, η χρήση της δημοσιογραφίας ως κάλυψη είναι πιο χρήσιμη σε υπερπόντιες επιχειρήσεις για τη συλλογή πληροφοριών από την χρήση της μέσα στην Τουρκία, καθώς εκεί περισσότερους πόρους και δραστηριοποιείται σε φιλικό έδαφος. Αντίθετα, η πρόσβαση των δημοσιογράφων σε ξένα κυβερνητικά ιδρύματα και αξιωματούχους, καθώς και σε άτομα και οντότητες στους μη κυβερνητικούς εταιρικούς και μη κερδοσκοπικούς τομείς παρέχει μια πολύτιμη λεωφόρο για τη συλλογή πληροφοριών για το MIT.

Σε πολλές περιπτώσεις, τα διαπιστευτήρια του Τύπου χρησιμοποιήθηκαν για να συγκαλύψει τις μυστικές επιχειρήσεις που διαφορετικά θα διέτρεχαν τον κίνδυνο έκθεσης και θα προκαλούσαν στενότερο έλεγχο από τις υπηρεσίες πληροφοριών των χωρών υποδοχής. Κάποιες φορές, οι δημοσιογράφοι που θέλουν να εγγραφούν σε χώρες ή σε διεθνείς οργανισμούς απαιτείται να προσκομίσουν διαπιστευτήρια από τα τμήματα τύπου της τουρκικής πρεσβείας, τα οποία είναι χρήσιμα για τη διαχείριση και τον συντονισμό των εργασιών της MIT.

Ψυχολογικές επιχειρήσεις πολέμου με ρεπόρτερ

Κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών της διακυβέρνησης του Ερντογάν, η MIT πήγε τη χρήση της δημοσιογραφίας σε άλλα επίπεδα, αναβαθμίζοντας αυτό που ήταν ένα τμήμα Τύπου «χαμηλών τόνων» και μετατρέποντάς το κομμάτι ενός Τμήματος Ψυχολογικών Επιχειρήσεων Πολέμου, στρατολογώντας πολλούς ρεπόρτερ, φωτογράφους και διαμορφωτές κοινής γνώμης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Δεν υπάρχει ενιαίο πρόγραμμα στην υπηρεσία που να συντονίζει όλους τους πράκτορες στα ΜΜΕ. Αντίθετα, πολλά τμήματα στη MIT έχουν τη δική τους ομάδα δημοσιογράφων να χειριστούν. Λόγω του κατακερματισμού και του διαχωρισμού, οι υπεύθυνοι για την διαχείριση των δημοσιογράφων σε τμήμα ενδέχεται να μην γνωρίζουν ποιοι δημοσιογράφοι εργάζονται για άλλο τμήμα. Την όλη εικόνα του ποιος είναι ποιος και ποιος εργάζεται για ποιο τμήμα που χρησιμοποιεί μυστικούς πράκτορες στα ΜΜΕ την έχει μόνο ο Χακάν Φιντάν.

Μέχρι σήμερα, μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός πρακτόρων έχει εκτεθεί τα τελευταία χρόνια και οι ταυτότητές τους αποκαλύφθηκαν χάρη σε δικαστικά έγγραφα, διαρροές και καταγγελίες. Αντιπροσωπεύει μόνο την κορυφή του παγόβουνου και δεν αποκαλύπτει πραγματικά την έκταση και το βάθος των επιχειρήσεων της MIT στον δημοσιογραφικό τομέα.

Σιωπά η αντιπολίτευση

Στην Τουρκία, όπως αναφέρει το Nordic Monitor, δεν υπάρχει επίβλεψη της υπηρεσίας πληροφοριών από το τουρκικό κοινοβούλιο και μια επιτροπή που συστάθηκε για την επίβλεψη της υπηρεσίας κατέστη αναποτελεσματική και σπάνια έχει συγκληθεί τα τελευταία χρόνια. Η αντιπολίτευση απέτυχε επίσης να θέσει τη χρήση της δημοσιογραφίας ως κάλυμμα για πράκτορες σε διάφορες πλατφόρμες, παραμένοντας σε μεγάλο βαθμό σιωπηλή για τις αποκαλύψεις τα τελευταία χρόνια.

Οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες απολαμβάνουν ευρείας ασυλίας βάσει της τροποποιημένης τουρκικής νομοθεσίας χάρη στην κυβέρνηση Ερντογάν και ενεργεί ατιμώρητα ακόμη και αν παραβαίνει τους ισχύοντες νόμους.

Ο Ερντογάν προστάτευσε τον Φιντάν το 2012 όταν οι εισαγγελείς ανακάλυψαν ότι εγκληματίες που τρομοκρατούσαν στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης, ήταν στο μισθολόγιο της MIT. Το 2014, όταν πράκτορες της MIT συνελήφθησαν κοντά στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας ενώ διακινούσαν παράνομα όπλα για τζιχαντιστικές ομάδες στη Συρία, ο Ερντογάν παρενέβη ξανά για να σκοτώσει την έρευνα.