Του Μάρκου Τρούλη

Οι εξελίξεις, όσον αφορά το δικαίωμα των Κούρδων στην αυτοδιάθεση, έχουν πάρει το δρόμο τους εδώ και χρόνια. Αιματηρές θυσίες επί δεκαετίες, διενέργεια ενός άνισου αγώνα, αντιμετώπιση σκληρότητας και βαρβαρότητας σε όλο τους το μεγαλείο συνθέτουν το πλαίσιο της ηθικής νομιμοποίησης του κουρδικού αιτήματος για ανεξαρτησία.

Περί τα 30-40 εκατομμύρια υπολογίζεται ο πληθυσμός ενός λαού με βαθιά συνείδηση της ταυτότητας και της ετερότητάς του, μιας μοναδικής περίπτωσης μεγάλου έθνους χωρίς κράτος το οποίο επιμένει να μην ενσωματώνεται σε άλλη κρατική οντότητα. Οι απόπειρες άλλωστε ήταν πολλές, αλλά ποτέ ειλικρινείς. Από τις κεμαλικές υποσχέσεις για ομοσπονδιακό σύστημα έως τα διάφορα παλιότερα τσιτάτα των Ερντογάν και Νταβούτογλου.

Προσωπικά, θα επιθυμούσα σφόδρα την ύπαρξη ενός πλανήτη ενοποιημένου, δίχως κράτη αλλά με συλλόγους τσαγιού ή διοργάνωσης ποιητικών βραδιών. Ωστόσο το διεθνές σύστημα παραμένει άναρχο και ο άνθρωπος επιζητά τη συλλογικοποίησή του προκειμένου να επιτύχει την επιβίωσή του και έπειτα την αύξηση της ευμάρειάς του. Όλο αυτό συμβαίνει εντός ενός κόσμου με πεπερασμένους πόρους, και ως εκ τούτου η κάθε προσπάθεια ισχυροποίησης μιας συλλογικότητας προκαλεί διλήμματα ασφαλείας στην άλλη.

Οι εν λόγω συλλογικότητες είναι οι συντεταγμένες πολιτείες, οι κρατικές οντότητες οι οποίες λειτουργούν προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης των συμφερόντων επιβίωσης (ύψιστο εθνικό συμφέρον) των πολιτών.

Από την πλευρά τους, οι πολίτες ταυτίζονται με το κράτος στο πραγματολογικό πλαίσιο μιας κοινής ταυτοτικής συγγένειας, και υπ’ αυτό το πρίσμα θεωρούνται μέρος της πολιτείας ή μειονότητα.

Οι Κούρδοι, λοιπόν, συνιστούσαν και συνιστούν ακόμη σε ορισμένες χώρες μειονότητα, η οποία διώχθηκε, σφαγιάσθηκε, καταπιέστηκε και περιθωριοποιήθηκε. Ο λόγος; Δεν διέθεταν ακριβώς το κράτος με το οποίο θα ταύτιζαν τα συμφέροντά τους ως διακριτή εθνοτική ομάδα. Συνεπώς, είναι απόλυτα φυσική η πορεία των Κούρδων προς την ανεξαρτητοποίηση και την ίδρυση μιας κρατικής οντότητας.

Φυσική εξέλιξη είναι και εξαιτίας ενός ακόμη περισσότερου ρεαλιστικού λόγου: η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 δημιούργησε ένα κενό ισχύος στα βόρεια της χώρας, το οποίο έσπευσαν να αναπληρώσουν οι Κούρδοι αποτελώντας τον φυσικό σύμμαχο της Ουάσινγκτον και προσφέροντας το αναγκαίο –κοσμικό– στρατηγικό βάθος για την επιβίωση του Ισραήλ.

Ενώπιον όλων αυτών των καταιγιστικών γεγονότων, η Τουρκία έδειξε να στρουθοκαμηλίζει ή να παραμένει ενεή δείχνοντας ότι δεν διέθετε συγκροτημένη στρατηγική για το ενδεχόμενο κουρδικής ενδυνάμωσης.

Διαφάνηκε σοκαρισμένη και απούσα, με σπασμωδικές αντιδράσεις, οι οποίες πολλές φορές υπήρξαν και υπερβολικές. Κάπως έτσι δείχνει να αντιδρά και τώρα, που το ντόμινο ξεκίνησε: μεγαλοστομίες αλά Κιμ Γιονγκ Ουν και S-400.

Από πλευράς τους, οι ΗΠΑ αντέδρασαν χλιαρά δίχως αυτή η αντίδραση να λαμβάνεται σοβαρά. Περισσότερο θύμισε τις αντιδράσεις των τριών Μεγάλων Δυνάμεων μετά τη Ναυμαχία στο Ναβαρίνο… Τήρηση ισορροπιών με την «Υψηλή Πύλη», αλλά αυτό που πρέπει να γίνει, θα γίνει.

Οι Κούρδοι αποκτούν με σταθερά βήματα το κράτος τους, το οποίο θα αποτελεί οιονεί σύμμαχο του Ισραήλ εξαιτίας του στρατηγικού βάθους το οποίο θα προσφέρει. Αντίστοιχο στρατηγικό βάθος στον θαλάσσιο χώρο προσφέρεται στο Ισραήλ από την Κύπρο και την Ελλάδα. Ας έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και ας δούμε τις ευκαιρίες που ανακύπτουν.